Gareth Hughesyw Arweinydd Clinigol Student Space ac mae'n seicotherapydd, ymchwilydd ac awdur ar lesiant myfyrwyr, gan gynnwys y llyfr Be Well, Learn Well.
Mae llawer o fyfyrwyr yn dewis symud i lety preifat gyda ffrindiau ar ôl y flwyddyn gyntaf. Gall hyn fod yn brofiad gwych neu'n brofiad heriol. Gall cyfathrebu, cynllunio a threfnu yn dda helpu i'w wneud yn brofiad cystal ag y gallai fod.
Gall symud i lety preifat gyda ffrindiau gynnig llawer o fanteision – efallai y byddwch yn teimlo mwy o ryddid ac yn hapusach o fod wedi gallu dewis pwy rydych chi'n byw gyda nhw. Efallai y byddwch yn teimlo bod gennych fwy o reolaeth dros eich amgylchedd byw ac, yn ymarferol, efallai y byddwch yn gallu gwario llai neu ddewis eich lleoliad.
Fodd bynnag, pan fydd oedolion yn byw gyda'i gilydd, mae rhywfaint o anghytuno yn anochel, ac efallai y byddwch yn wynebu rhai heriau os nad ydych erioed wedi profi'r math hwn o drefniant byw o'r blaen. Nid yw hyn o reidrwydd yn beth drwg – pan gaiff anghytundebau'n eu rheoli'n dda, gallant gryfhau eich cyfeillgarwch, a gall dysgu byw'n fwy annibynnol eich gwneud yn fwy hyderus. Ond mae ychydig o gynllunio, trefnu a chyfathrebu yn bwysig er mwyn sicrhau bod yr amser yr ydych yn ei dreulio yn byw gyda'ch gilydd cystal ag y gallai fod.
Mae rhai meysydd allweddol sydd werth i chi eu hystyried a chynllunio ar eu cyfer.
Arian
Gall byw mewn llety preifat fod yn fwy cymhleth yn ariannol na byw mewn neuadd breswyl. Bydd angen i chi gyllidebu ar wahân ar gyfer rhent, trydan, gwres, dŵr a mynediad i'r rhyngrwyd. Bydd angen i chi gytuno gyda'ch cyd-letywyr hefyd pwy sy'n gyfrifol am dalu pob bil a sut y bydd hyn yn gweithio. Mewn geiriau eraill, sut bydd yr unigolyn sy'n talu'r bil trydan yn cael cyfran pawb arall o'r bil?
Mae'n bwysig cofio y gall biliau godi ac mae'n anodd rhagweld faint fydd pob cyfleustod yn ei gostio. Er mwyn osgoi gwrthdaro di-fudd, byddai'n ddefnyddiol pe bai gennych chi a’ch cyd-letywyr gytundebau eglur am filiau a’ch bod yn trafod hyn yn rheolaidd, er mwyn sicrhau bod y trefniadau’n parhau i weithio i bawb.
Gallwch helpu eich hun i gynllunio eich cyllideb eich hun ymlaen llaw. Mae rhai myfyrwyr yn gweld bod cael cyfrif banc ar wahân ar gyfer biliau yn eu helpu i sicrhau bod yr arian ar gael pan fydd ei angen arnynt. Os ydych yn cael problemau ariannol, efallai y gall eich prifysgol eich helpu neu ddarparu cyngor defnyddiol.
Gall creu cyllideb eich helpu i deimlo'n fwy hyderus wrth reoli'ch arian.
Mannau cymunol
Mae'n debyg y bydd gennych chi a'ch cyd-letywyr syniadau gwahanol am ba mor daclus yr hoffech i ardaloedd cyffredin y fflat fod a sut y gellir neu y dylid defnyddio'r gofodau hyn. Gallai llunio rota ar gyfer glanhau, mynd â'r sbwriel allan ac ati fod yn ddefnyddiol. Ond efallai y byddech hefyd yn elwa o drafodaeth am y pethau canlynol:
Pryd byddai'n iawn i gael grwpiau mawr yn y fflat
Pa mor hwyr yn y nos y gallwch fod yn gwneud sŵn
A allwch chi gynnal partïon a phryd
Pa ‘reolau’ rydych chi am eu gosod ar gyfer eitemau a rennir
Mae cytuno ar y pethau hyn ymlaen llaw fel arfer yn haws a gall helpu i osgoi gwrthdaro diangen.
Gwesteion
Un o'r manteision o gael eich lle byw eich hun yw ei bod yn haws cael gwesteion i aros – boed yn ffrindiau, teulu neu bartneriaid. Fodd bynnag, mae'n bwysig cofio nad eich cartref chi yn unig yw eich llety newydd – mae hefyd yn gartref i'ch cyd-letywyr. Pan fyddwch yn gwahodd rhywun i aros gyda chi, efallai y byddant yn teimlo'n anghyfforddus bod rhywun nad ydynt yn ei adnabod (neu nad ydynt yn ei hoffi) yn aros yn eu cartref. Yn yr un modd, efallai y byddwch chi'n teimlo'r un fath os ydyn nhw'n gwahodd rhywun i aros.
Gall dod i gytundeb am hyn helpu pawb i deimlo'n fwy diogel a chartrefol. Gallai trafod y canlynol fod yn ddefnyddiol:
Faint o rybudd sydd ei angen ar bobl fod rhywun yn aros
Am ba mor hir y gall gwestai aros
Pa mor aml y gall gwestai aros
Pa mor gyfforddus yw pawb am westeion yn defnyddio cyfleusterau cymunol fel y gegin
Parhewch â'r drafodaeth
Er y gall trafod y materion hyn ymlaen llaw helpu i sicrhau cartref mwy cytûn, mae'n bwysig eich bod yn cadw'r sgwrs i fynd. Efallai na fydd rhai pethau'n gweithio fel y byddech wedi ei ddisgwyl, gall eich amgylchiadau chi a/neu'ch cyd-letywyr newid, neu efallai eich bod wedi camddeall eich gilydd. Gall trafodaethau rheolaidd eich helpu i fynd i'r afael â phethau'n gynnar a dod o hyd i atebion cyflym. Gall hyn helpu pawb i gyd-dynnu ac i fwynhau eu hamser yn byw gyda'i gilydd, a gall hyd yn oed helpu i gryfhau eich cyfeillgarwch.
Mae llawer o heriau a manteision i fyw gyda rhywun arall. Rhowch amser i chi'ch hun ddod i'w hadnabod a datrys unrhyw broblemau cychwynnol a allai godi tra'ch bod yn dal i addasu i symud i mewn gyda'ch gilydd. Byddwch yn barod am gyfnod cyfnewidiol wrth i chi wynebu rhwystrau unigryw yn eich perthynas â'ch cyd-letywr newydd – a bydd y persbectif yn eich helpu i sicrhau'r profiad gorau, p'un a ydych chi'n dod yn ffrindiau gorau ai peidio.
Os oes angen i chi fynd i'r afael â rhai pethau sy'n achosi gwrthdaro neu broblemau, efallai y byddwch yn elwa o ddarllen ein tudalennau ar fynd i'r afael â gwrthdaro yn llwyddiannus.