Leave this site now

Archwilio eich hunaniaeth yn y brifysgol

Yr Athro Allán Laville

Yr Athro Allán Laville yn Ddirprwy Is-Ganghellor Cydraddoldeb, Amrywiaeth a Chynhwysiant yn y Brifysgol Agored. Mae'n gyd-awdur ‘Canllaw Ymarfer Cadarnhaol Therapïau Siarad LGBTQ+ (2024)’ GIG Lloegr a Sefydliad LHDT. Mae Allán wedi derbyn sawl gwobr am ei ragoriaeth addysgu mewn Amrywiaeth a Chynhwysiant, gan gynnwys Cynllun Cymrodoriaeth Addysgu Genedlaethol (NTF) Advance HE yn 2023.

Drwy gydol y darn hwn, byddwn yn archwilio cwestiynu hunaniaeth, datblygu dealltwriaeth ac ymwybyddiaeth o’ch hunaniaeth tra byddwch yn y brifysgol, ‘dod allan’ i bobl sy’n bwysig i chi, a sefydliadau LHDTCRhA+ arbenigol.

Mae archwilio pwy ydych chi, gan gynnwys eich hunaniaeth rhywedd a/neu gyfeiriadedd rhywiol, yn broses bersonol iawn. Mae’n debygol o fod yn rhywbeth sy’n cymryd cryn dipyn o le yn eich proses feddyliol, ac mae’n bosibl iawn y bydd gennych bryderon ynglŷn â ‘dod allan’ i bobl sy’n agos atoch ac yn y brifysgol. Yn seiliedig ar fy mhrofiad fy hun, gwrando ar eraill a gwaith ymchwil, mae ‘dod allan’ yn broses na allwch chi ei rhuthro a rhaid ei gwneud ar eich telerau eich hun.

Cwestiynu hunaniaeth

Pan fyddwn yn dechrau teimlo y gallem gael ein denu at bobl o’r un rhyw neu pan fyddwn yn gweld ein rhyw fel rhywbeth nad yw’r un fath â’r rhyw a neilltuwyd i ni ar ein genedigaeth, gall fod yn gyfnod o ansicrwydd. Gallai hyn ein harwain at gwestiynu ac archwilio pellach neu o bosibl at wadu. Yn fy marn i, yr hyn sy’n bwysig yw ein bod ni’n deall ein meddyliau a’n teimladau ac yn gweld yr amser hwn fel cyfnod o fyfyrio.

O’m gwaith blaenorol a darllen gwaith y mae cydweithwyr wedi’i gyhoeddi, mae’n cymryd amser i archwilio pwy ydym ni ac i gael dealltwriaeth glir o’n cyfeiriadedd rhywiol a/neu hunaniaeth rhywedd. Yn yr achos hwn, gallwn ddweud fod y broses fel ‘marathon, ac nid sbrint’. Yn bersonol, roeddwn i’n ei chael hi’n ddefnyddiol cyrchu adnoddau uchel eu parch ar gyfer archwilio cyfeiriadedd rhywiol a deall y teimladau roeddwn i’n eu profi. Roeddwn i hefyd yn ei chael hi’n ddefnyddiol ymuno â fforymau ar-lein ar gyfer pobl LHDTCRhA+ yn fy ardal leol.

Datblygu ymwybyddiaeth a dealltwriaeth o’ch hunaniaeth tra byddwch yn y brifysgol

O wrando ar brofiadau’r bobl rydw i wedi siarad â nhw, gall prifysgol fod yn lle diogel i archwilio pwy ydych chi a siarad â phobl sydd wedi cael profiadau tebyg. I rai, dyma’r tro cyntaf yn eu bywyd iddyn nhw fod o gwmpas pobl LHDTCRhA+ agored, a gall rhannu profiadau tebyg fod yn bwerus iawn.

Efallai y byddwch chi, trwy fod o gwmpas pobl LHDTCRhA+ ‘allan’, yn teimlo bod angen i chi ruthro i ‘ddod allan’ i eraill, ond mae’n bwysig cofio ein bod ni i gyd ar ein taith ein hunain ac nad oes terfyn amser.

Mae hefyd yn bwysig cofio bod yr ymdeimlad o hunan yn esblygu dros amser, a gallai gymryd peth amser i dderbyn eich meddyliau a’ch teimladau eich hun am eich hunaniaeth. Gallai ddatblygu neu gwestiynu eich ymdeimlad o’ch hunan effeithio ar ein hwyliau a/neu ein gorbryder, felly mae’n bwysig bod yn garedig tuag at ein hunain, a chael cymorth perthnasol, os oes angen. Er mwyn cefnogi hyn, rwy wedi darparu rhai opsiynau cymorth ar ddiwedd yr erthygl hon.

‘Dod allan’ i deulu a ffrindiau

Mae ‘dod allan’ yn benderfyniad personol ac un y gallech fod ag amheuon yn ei gylch. O wrando ar brofiadau’r bobl rydw i wedi siarad â nhw, efallai eich bod chi’n ofni cael eich gwrthod ac yn ofni colli pobl eraill. Mae hyn yn ddealladwy ac efallai yr hoffech chi feddwl ymlaen llaw am sut y byddwch chi’n rhannu’r rhan bwysig hon ohonoch chi gyda’r bobl sy’n bwysig i chi.

Efallai y bydd rhywun rydych chi’n ‘dod allan’ iddo’n ymddangos yn betrusgar i drafod eich hunaniaeth i ddechrau, ond efallai bod angen amser arno i brosesu’r wybodaeth hon. Fe gefais i hi’n ddefnyddiol cofio faint o amser oedd yn rhaid i mi archwilio fy meddyliau a’m teimladau fy hun cyn ‘dod allan’ a rhoi amser i eraill brosesu’r wybodaeth hon hefyd.

Canllawiau defnyddiol a sefydliadau arbenigol LHDTCRhA+

O wrando ar brofiadau’r bobl rydw i wedi siarad â nhw a ddaeth allan yn y brifysgol, maen nhw’n awgrymu’r canlynol:

  • Archwiliwch opsiynau ar gyfer ymuno â chymdeithas LHDTCRhA+ Undeb y Myfyrwyr. Mae cael cefnogaeth gan gymheiriaid a rhannu profiadau yn ddefnyddiol iawn ym mhrofiad rhai.

  • Chwiliwch am staff LHDTCRhA+ a allai weithredu fel modelau rôl. Mae gan y rhan fwyaf o brifysgolion rwydwaith staff LHDTCRhA+, ac rwyf i wedi profi budd enfawr o nodi modelau rôl LHDTCRhA+.

  • Cyrchwch gymunedau LHDTCRhA+ ar-lein i rannu profiadau.

Rwy hefyd wedi canfod bod y sefydliadau canlynol yn darparu arweiniad a chefnogaeth ragorol:

  • LGBT Foundation: mae’n cynnig gwasanaethau cwnsela, cynlluniau cyfeillio, gwasanaethau galw heibio, llinell gymorth 24 awr a grwpiau: https://lgbt.foundation

  • Switchboard – llinell gymorth genedlaethol LHDTCRhA+. Ar gyfer unrhyw un, unrhyw le yn y wlad, ar unrhyw adeg yn eu taith. http://switchboard.lgbt


Ac yn olaf, cofiwch, dydych chi ddim ar eich pen eich hun – dewch o hyd i’ch lle diogel a’ch pobl ddiogel.